Paris Yeraltı Mezarlığı Yeraltı Mezarlığı Catacombes
Eyfel Kulesi, Louvre Müzesi, Notre-Dame Kilisesi gibi sembolleriyle her yıl milyonlarca turisti çeken Paris’in pek bilinmeyen korkutucu yüzü de meraklılarını ağırlıyor. Her gün yüzlerce turist, üst üste dizilmiş 6 milyon kemikten oluşan yeraltı mezarlığı Catacombes’i ziyaret ediyor.
Catacombes adı verilen yeraltı mezarlığı, Paris’te veba salgınına yol açtığı ve yeni imar alanı ihtiyacını karşılamak üzere, 1785’te şehir içindeki mezarların kaldırılması kararı sonrasında açıldı. Yaklaşık 10 bin metrekarelik eski bir taş ocağı olan bölgeye, Paris’in bütün mezarlıklarındaki iskeletler, 15 ay boyunca sadece geceleri taşınarak üst üste istiflendi.
“Dur Ölümün imparatorluğu burası!” Paris’teki yeraltı mezarlığının ziyaretçilerini, 1700’lerde yaşamış şair Jacques Delille’nin bu satırları karşılar. Yeraltındaki Paris’in en çarpıcı köşelerinden biri olan bu mezarlık 1785 tarihli kararla oluşturulmuş. O zamana kadar şehrin içindeki enfeksiyon hastalıkları ile salgınlara neden olan mezarlıklar, Devlet Konseyi kararıyla ortadan kaldırılmış. Ortaya çıkan kemiklere bir adres aranınca akla bir taş ocağı gelmiş. 15 ay süren kemik taşıma işi, dualar okuyan papazlar eşliğinde, hava kararınca, gözlerden uzakta yapılmış. Paris’in bütün mezarlıklarındaki kemiklerin yeraltı mezarlığına taşınması 1814’e kadar sürmüş. Bugün Paris Belediyesi’nin düzenlediği turlarla turistlerin gözdesine dönüşen yeraltı mezarlığı, 20-30 metre derinlikte ve 11 bin metrekarelik alanı kaplıyor. Kalp rahatsızlığı olanlara girmeleri tavsiye edilmeyen mezarlığa ulaşmak için 130 basamakla yer altına inerek, dar ve karanlık dehlizlerde 15 dakika boyunca yürümek gerekiyor. Duvarlarında “ölümün hayatın bir gerçeği olduğuna” dair ünlü şairlerin dizelerinin bulunduğu mezarlıkta, özellikle kafatasları ve uyluk kemiklerinin diziliş şekilleriyle ortaya çıkan bazı sembollerin sırrı ise hala çözülemiyor.
Catacombes Mezarlığının Hikayesi
Catacombes yeraltı mezarlığının hikayesi Ortaçağ’a kadar uzanıyor. Ortaçağ’da ölüleri yakma prensibine dayalı Paganizm karşısında Hıristiyanlık üstün gelince ölülerin gömülmesi gerekliliği ortaya çıkar. Yaklaşık 700 yıl devam eden bu süreç milyonlarca ölünün Paris’te açılan mezarlıklara sığmaması sonucunda yönetimi çaresizliğe sevk eder. Hıristiyanlığı yeni kabullerinden dolayı ölülerin defni konusunda yetersiz bir bilgi ve kültür sahibi olan Fransızlar ellerindeki cesetlerle ortalıkta kalıverir.
Gömme işlemlerinin çok sağlıklı yapılamaması nedeniyle artık sistemin çökme evresine geldiği 18. yüzyılda cesetler, Paris’te büyük salgın hastalıklara davetiye çıkarır. Bir yandan hastalıklar diğer yandan şehrin planı için yapılan imar faaliyetleri Paris’i bir çıkmaza sürükleyince mezarlıkların hepsinin bir yere taşınması fikri ortaya atılır. Bunun için de şehrin altında bulunan kilometrelerce uzunluktaki taş ocakları hedef olarak belirlenir.
280 km uzunluğa ulaşan taş ocakları bugün elbette kullanılmıyor ama 1,7 km’lik kısmına 6 milyon iskelet refakat ediyor.
