Ritüel Maji’in Doğası ve Sınırları

Ritüel Maji’in Doğası ve Sınırları

Dünyadaki majikal gelenekler baş döndürücü çeşitlilikte yöntemler, uygulamalar ve yordamlar içerirler. İlk bakışta, Haiti’de uygulanan bir Vudu seremonisinin çalan davulları ve cart renkleriyle Japonya’da bir tapınakta bir ezoterik Budist majisyenin çalışma sırasındaki eksiksiz meditasyon sessizliği ya da bu açıdan baktığımızda, yukarıdakilerden biriyle Altın Şafak tradisyonunda çalışan bir majisyenin titreştirdiği erk sözleri, stilize edilmiş işaretleri, uçuşan cübbeleri ve işlemeli çalışma araçları arasında çok az ortak şey var gibi görünür. Oysa, görünür farklara rağmen, daha derin bir bağlantı, bu uygulamayıcıları ve çalışmalarını birbirine bağlar. Bu bağlantı ritüeldir.

Hiçbir majikal geçmişi olmayanlar için bile ritüel fikri, majinin ne olduğu veya majisyenlerin ne yaptığı konusunda merkezi bir öneme sahiptir. Majikal düşüncenin ne olduğuna dair fikrini gazetelerin cumartesi eklerindeki karikatürlerden veya pazar eklerinin kilise müdavimlerinin ayıpladığı daha aptal karikatürlerinden alan birçok modern Amerikalı için bile maji işaretler, sözler, özel nesneler ve tuhaf eylemlerle yapılır. Bu vasat fikir, majinin gerçeklerine dayanır. Her ne kadar maji kısmı ritüelden daha ağır bassa da, ritüel sanatı dünyanın hemen tüm tradisyonlarında majikal tekniğin kalbini oluşturur.

indir

Ritüeli sembolik eylem diye tanımlayabiliriz. Bir sembol  bu kelime felsefenin belli başlı temalarının yarısının tartışılmasını gerektirse de, bu tartışmalara şimdilik girilmeyecek  başka bir anlama gelen şeydir; bir ilişkiyi, bir anlam ilişkisini, sembol ile sembolize edilen şey arasındaki ilişkiyi tanımlar. Ay’ı işaret eden parmakla Ay aynı şey değildir, fakat o hiçbir şeye işaret eden bir parmakla da aynı şey değildir. Aynı şekilde sembol de ne sembolize ettiği şey, ne de sadece sembolün kendisidir. Başka bir boyutu, (şimdilik) bilinç âlemi veya dünyası diyeceğimiz yerde var olan bir anlam boyutu vardır.

İnsanlar sembolize eden yaratıklardır; dillerimiz, sosyal yapılarımız, dünyayı kavrayışımızı gösteren fikirler ve imgelerin hepsi semboldür. Bizatihi dünyaya dair algılarımız, duyularımızın, beyin yapılarımızın ve düşünce süreçlerimizin filtresinden geçtiği için dışımızdaki gerçekliğin sembollerinden başka bir şey değildir. Eğer ritüel sembolik eylem olarak tanımlanırsa, beşeri eylemlerin büyük bir çoğunluğu ritüeldir. Gerçekten de insan davranışlarını gözlemlemeye ayrılacak küçük bir vakit bunun gerçek olduğunu gösterir.

Kuşkusuz gündelik hayatın ritüelleri çoğu zaman tam farkına varılmayan, alışkanlıksı bir doğaya sahiptir. Ses ile fikir arasındaki bağların sembolik, soyut doğasını düşünmeden konuşur, bir zamanlar hiç kimsenin hazır bir silahı olmadığını gösteren bir işaret anlamına geldiğini unutarak el sıkışırız. Sembol ile anlam arasındaki fark edilmez bağlantı sık sık olduğu yerde kalmaya ve hiç akla gelmeyen bir sürü yolla beşeri tecrübeyi ve davranışı biçimlendirmeye devam eder.

crowley4

Ritüel ve onun altındaki anlam ilişkileri incelendiği ve bilinçli bir şekilde kullanıldığı zaman önümüzde bir dizi olanak belirir. Bu olanaklar majinin birçok yöntemini içerirler. Dünya maji tradisyonları devasa çeşitlilikte araçlar, teknikler ve yaklaşımlar içerse de, sembolizm ve sembolik eylem  yani ritüel majisyenin araçlarının en önemli unsurunu oluşturur.

Bu yüzden ritüele hâkim olmak, insan bilincinin gizli devasa potansiyellerini, birçok insanın bugünlerde beşere özgü olduğunu düşündüğü sınırların çok ötelerine giden potansiyelleri kullanabilmenin muhtemel en önemli yolunu sunar.

Tecrübe Modelleri

Ritüel majiyi incelemeye başlarken, yararlı herhangi bir şey yapabilmek için aşılması gereken en az bir temel engel vardır. Bu engel, dünya hakkında modern biçimde düşünmenin bazı en temel unsurlarından inşa edilmiştir. Modern Batıdaki acemi majisyene, Batı dışındaki birçok ülkedeki majiyi hayatın bir parçası olarak görerek büyüyen kimi maji öğrencilerinden farklı olarak, dünyayı majiye hemen hiçbir yer tanımayan biçimlerde algılama öğretilmiştir.

Son birkaç asırdır majiyi modern Batı dünya görüşünün çatlaklarına ve boşluklarına yerleştirmenin bir yolunu bulma projesine epey bir düşünsel emek harcanmıştır. Bu projeye dair hayli kabul gören bir yaklaşım majiyi, genellikle Carl Jung’un arketip kuramlarına bağlı kalarak psikoloji olarak yorumlamaktadır; bir zamanlar daha popüler olan bir yaklaşım ise majikal eyleme ortam oluşturan henüz keşfedilmemiş bir enerji veya madde varsaymaktaydı Bu tür teorileştirmenin bir gerçeklik payı olsa da, farklı bir yaklaşım için söylenebilecek çok şey var: dünya hakkında başka bir yolla düşünmeyi öğrenmek. Majisyenin yoluyla.

genislet-4def4c6f-89f6-46f3-a7a5-d7dd7bc8589aRitual

Bunu yapabilmek için, dünyayı anlamak için kullandığımız modellerin gerçekte oldukları şeyi, yani modeller olduklarını hatırlamak zaruridir. Modeller bir gerçekliğin haritasıdırlar, gerçekliğin kendisi değil. Bilimsel maddecilik modeli fiziksel madde ve enerjinin etkileşimini anlamak için çok iyi bir haritadır, fakat birçok başka amaç için çok kötü bir haritadır. Bu modeli majiyi veya hayatın geri kalanını anlamak için kullanmak, jeolojik şekilleri veya bitki örtüsünü anlamak için karayolları haritasını kullanmaya benzer. Fakat bu, elimizdeki haritanın bir yetersizliği değildir, beşeri tecrübe evreni herhangi bir haritanın, herhangi bir yorum dizgesinin olabileceğinden çok daha karmaşıktır.

Ayrıca, işin başındayken tecrübe dünyası hakkında majisyenin bakış açısıyla düşünmek, bir haritadan diğerine geçişin huzursuz edici bir deneyim, bazen de çok rahatsız edici bir şey olduğunu anlamak açısından önemlidir. Toplumumuzda mutlak hakikat olarak pazarlanan çeşitli aşırı inanç sistemleri cazibesini bu gerçekten alır. Bu sistem ister modern bilimin soyut maddeciliği ister kimi dini dogmaların gelişigüzel buyrukları olsun; hiçbir bir haritanın kapsayamayacağı, bütünlüğü içinde kavranması insan zihnini aşan bir evren görüsü karşısında kişiyi rahatlatan bir inanç sistemine sığınmak çok kolaydır. Ne var ki ona sarılanı rahatlatan kesinlik vaadi son tahlilde bir yalandır.

rbctcpd5e9eaeb-e1d6-40c2-a017-40edbe32f45c

Aynı şekilde burada inceleyeceğimiz dünya modeli nihayetinde yalnızca bir modeldir. Beşeri tecrübenin kimi alanlarına uygulanabilirken, kimilerine pek uygulanamaz. Herhangi bir anlamda bizatihi hakikat değildir, onu böyle anlamak potansiyelinin çoğunu boşa harcamak olur. Yine, bu modelde önemli bir rol oynayan şeylerin ve varlıkların birçoğu (varlık düzeyleri ile eylem kiplikleri, elementler ile âlemler, Küreler ve Yollar, ruhlar ve melekler, Erk isimleri) elektronlardan veya Gayri Safi Hasıla’dan daha gerçek değildir. Bunlar her gün tecrübe ettiğimiz evrenin sübtil yönlerinden bahsetme yollarıdır. Güçleri de buradan gelir, ister mevcut olsunlar ister olmasınlar, Aleister Crowley’in sevdiği bir ifadeyle, evren gerçekten de sanki bunlar işe yarıyormuş gibi işler.

Bu noktayı aklımızda tutarak, kültürümüzün mevcut dünya imgesinin bildik topraklarıyla majinin barındığı yasak âlemleri birbirinden ayıran tartışmalı ülkelerden geçen yolculuğumuza başlayabiliriz. Bunu yaparken, Altın Şafak’ın kurucularının ve adeptlerinin bile nadiren dokundukları bir zemin üzerinde gezineceğiz. Altın Şafak sisteminin mükemmelliği onun uygulamalı yöntemlerinden gelir, bu yöntemlerin ardındaki teori ve felsefe cemiyet içinde nadiren tartışılmıştır. Altın Şafak’ın devamı birkaç grubun bu alanda vereceği daha çok şey vardır. Majikal uygulamanın bağlamı ve anlamı, Altın Şafak’ın içinden yükseldiği -Rönesans’ın büyük majikal canlanışından kadim zamanlara uzanan- maji tradisyonlarında bulunabilir.

576 89

O halde Altın Şafak majisinin temelindeki dünya modelini araştırmanın bir yolu, Kabalacı, Hermesçi ve Yeni-Platoncu filozofların ve mistiklerin eserleri arasında seyahatten geçer. Bu konular bile bir kitabı doldurmaya yeterlidir. Fakat bulunan şeylerin büyük bir kısmının ritüel maji uygulamasıyla çok az doğrudan ilişkisi olacaktır. Neyse ki evrenin majikal modeline farklı bir rotadan yaklaşma imkânı vardır. Burada kişi keşfine, kadim tradisyonlardan veya düşünce sistemlerinden değil, evreni her an tecrübe ediş biçimimizin basit gerçekliklerinden başlar.

Algıladığımız Dünya

Modern Batı kültürüne egemen olan evren haritalarının en önemli parçalarından biri, “gerçek dünya”nın tümüyle madde ve enerjiden yapıldığı, bilinç dediğimiz şeyin ise beyin denilen belli et yığınlarının içinde olup biten tuhaf bir fenomen olduğu fikridir. Modern insanların çoğu için sağduyunun söylediği şey olan bu nosyon, aslında, evren hakkındaki gelişigüzel seçilmiş inançlar koleksiyonundan yükselir. Bu inançlar öğrenilmek zorundadır ve ancak hayli yaygın bazı insani tecrübeler yok sayıldığında bir anlam ifade ederler.

Bir süre için neyin “gerçek” neyin gerçek olmadığına dair bildik hipotezleri bir kenara bırakmalı ve çok daha temel bir sorudan hareket etmeliyiz. İnsanlar, evren dediğimiz bu karmaşık şey hakkında ne tür algılara sahipler? Algıladığımız şey, en temel düzeyde, nedir?

ksol1Resim 34

İlk olarak, bilince görme, işitme, tatma, dokunma ve koku duyuları vasıtasıyla gelir görünen algılar gelir. Bunlar modern düşüncenin “gerçek dünya” hakkında malumat olarak sınıflandırdığı şeylerdir.

İkinci olarak, modern İngilizcede dile getirilmesi çok güç olan, fakat birçok başka kültürün üyesinin çok iyi bildiği, olağan duyuların sübtil formları aracılığıyla gelir görünen algılar vardır. Eğer ellerinizi iyice sallar, sonra avuçlarınızı çukurlaştırarak parmaklarınızı birleştirip yavaş yavaş ve derin bir şekilde nefes alırken ellerinizi birbirine yaklaştırıp uzaklaştırdığınızda algılayabileceğiniz türden bir tecrübe türüdür bu.

Bu algılar belirli yollarla maddi duyularla ilişkili görünür, çünkü bu çok daha ince duyularla algılanan birçok şey  ama hepsi değil- fiziksel tecrübe âlemindeki şeylerle ilişkilidir. Belli bir nesne, özel bir yer ve kimi kiler, tıpkı değişmeyen fiziksel görünüşleri gibi, değişmeyen bir “duygu” veya “enerji”ye sahiptir.

Üçüncü olarak, aşağı yukarı yine duyusal biçimler alan  sözlü veya yazılı sözler, imgeler vs. fakat duyularla algılanan dünyadan bağımsız gibi görünen algılar vardır. Bu algılar, bilinçte akıp giden bir monolog gibi, az çok süreklidirler. Dünyaya modern bakışımız bu algıları düşünceler, duygular, algılar, gündüz düşleri vs. olarak sınıflar.

Dördüncü olarak, duyusal biçimler almayan, duyularla algıladığımız dünyadan bağımsız olan, fakat yine de bu dünyayı yapısını belirlemede belirli bir role sahipmiş gibi görünen algılar vardır. Bunlar belirli bir düzenlilik algılama olarak tanımlanabilir. Örneğin aynı şeye eşit olan iki şeyin, birbirine eşit olacağı fikri. Modern düşüncenin mantık kuralları, matematik ve (belli bir dereceye kadar) doğa dediği şey, bu kategoriye girer.

Beşinci ve son olarak, bazen “mistik” denilen algı türleri vardır. Bu algılar duyulardan veya duyusal biçimlerden veya herhangi bir önceki tecrübeye benzerlik içermeyen algılardır. Evrenin bir birlik olarak algılanmasını ve bireysel benliğin bu birlikle ilişki içinde algılanmasını içerir gibidirler.

Solomons Circle 1lbrp4

Mümkün beşeri tecrübelerin tayfı, elbette başka şekillerde sınıflandırılabilir. Fakat bu beşli sınıflandırma yukarıda bahsedilen modern “sağduyu”ya dair yararlı bir perspektif sunar. İncelediğimiz sınıflandırmalar açısından bakarsak, modern düşünce biçimi bu tecrübelerden birini  duyulardan geleni  tek “gerçek” tür olarak belirler ve onun madde ve enerjinin “gerçek” dünyasını yansıttığını ileri sürerek, diğer bütün tecrübe türlerini, bu birinci türün yan ürününden başka bir şey olmadığı hasebiyle bir kenara atar. Mantıksal olarak bakıldığında, haklı çıkarılması çok zor bir şeydir bu.

Duyusal tecrübe dünyasının nesnel olduğu için  yani farklı insanlar tarafından aynı şekilde tecrübe edildiği için- gerçek olduğu iddia edilir; diğer bütün tecrübe türleri ise özneldir yani farklı insanlar tarafından farklı şekilde tecrübe edilir. İddia her ne kadar genel kabul görse de, doğru değildir.

İlk olarak, duyusal olmayan, fakat buna rağmen maddi bir şeyin olduğu kadar “nesnel” olabilecek bir süre tecrübe vardır. Açık bir örnek vermek gerekirse matematiğin temel kuralları onları kullanan kim olursa olsun değişmezler ve birçok dövüş sanatının etkililiği yukarıda incelediğimiz ikinci türden tecrübelerin somut gerçekliğine dayanır. Ayrıca fiziksel tecrübeler bile herkes tarafından aynı şekilde algılanmaz; bir şarabın tadı veya bir trafik kazası olayı, büyük ihtimalle farklı kişiler tarafından farklı algılanıp farklı tarif edilecektir.

Wicca Wheel Of The Year

Bu güne kadar birçok defa bu son faktörün nesnel bir olgunun yetersiz beşeri tecrübesini temsil ettiği ileri sürülmüştür. Bu savın haklı bir yanı olabilir; yalnız savın rahatsız edici bir noktası vardır ki varsayılan “nesnel olgu”nun gerçekten var olduğunu tek işareti o aynı yetersiz algılardır. İnsan algısı bilebileceğimiz tek şeydir.

“Nesnel olgu” dünyası, kimi insani tecrübelerin kimi hayli gelişigüzel kurallara göre zihinde birleştirilmesinden oluşan zihinsel bir inşadan başka bir şey değildir. Doğrudan bilebileceğimiz tek dünya insan algısının, insan bilinçliliğinin dünyasıdır, diğer her şey bu dünyaya düşen gölgeler gibi gelir.

Mantıksal olarak kanıtlamasa da, bu gölgelerden bazılarının insan bilinci dışındaki bir şey tarafından düşürüldüğünü varsaymak makuldür. Aynı şekilde bu “dışarıdaki şey”in zihinsel modellerini yaratmak ve bu modelleri içinde var olduğumuz evrenin kaba temsilleri olarak görmek de makuldür. Oysa insan tecrübesinin birçok türünü bu tür modellerin temelsiz olduğu gerekçesiyle bir kenara atmak ve bütün diğer modelleri yargılamak için sadece dar bir algı grubunu kullanmak makul değildir. Modern gerçeklik mevhumunun yaptığı şey, tam da budur.

ncIFm0kzUPZFLNNsoEWMr_HKnxYwicca_cadilik_maji_buyu_08

Tecrübe Düzeyleri

Evrene eski bakma biçimlerinden beslenen Batı Maji gelenekleri her zaman geniş bir bakış açısı benimsemiştir. Altın Şafak majisinin temel aldığı Kabala Felsefesi’nde çevremizi kuşatan evren, aralıksız olarak maddeden ruha ulaşan bir sürekliliktir; beşeri tecrübenin bu ikisi arasındaki bütün düzeylerinden geçer.

Bu sürekliliğin en önemli modeli bu sürekliliği on temel varoluş düzeyi veya aşama olarak resmeden Hayat Ağacı şeklidir. Bununla birlikte şu andaki amaçlarımız açısından farklı bir model daha yararlı olabilir. Bu model, yukarıda incelediğimiz tecrübenin beşli sınıflandırmasına dayanır. Bu model biri maddeyi, öteki ruhu temsil eden birbirini kesen iki üçgenle resmedilir.

wiccan_010

  • Leave Comments